Вірші “Кашмірської рецензії” “Бгаґавадґіти” / переклад із санскриту, вступна стаття та коментарі Д. В. Бурби

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

  Д. В. Бурба

Анотація

У 20-х роках минулого століття німецький індолог Ф. О. Шрадер зауважив, що в деяких середньовічних коментарях до “Бгаґавадґіти”, автори яких походили з Кашміру, вірші відрізняються від її “канонічного” варіанта, базованого на тексті з коментаря Шянкари. Припустивши, що в Кашмірі побутувала якась особлива “рецензія” цієї книги, і знайшовши згодом неповний берестяний рукопис (письмом шярада) “Кашмірської рецензії”, він на основі цього рукопису, доповненого іншими джерелами, реконструював і видав (1930 року) «Кашмірську рецензію “Бгаґавадґіти”».

Обсяг “Кашмірської рецензії” дещо перевищує 700 віршів “канонічного” варіанта “Бгаґавадґіти”. Також чимало віршів у двох варіантах тексту мають певні відмінності (що, однак, зазвичай не призводить до кардинальної зміни сенсу).

У цій публікації вперше пропонується український переклад “додаткових” віршів “Кашмірської рецензії” “Бгаґавадґіти” (яких немає у критичному виданні цієї пам’ятки). Вступна стаття знайомить з історією “Кашмірської рецензії” і полемікою щодо неї. Зокрема, наведено аргументи опонентів Ф. О. Шрадера, який, покликаючись на твердження деяких рукописів “Магабгарати” про нібито наявність у “Бгаґавадґіті” 745 віршів, вважав опублікований ним текст давнішим за “канонічний” варіант. У примітках проведено паралелі між “додатковими” віршами й класичним текстом, а також пояснено деякі терміни й реалії.

Як цитувати

Бурба , Д. В. (2024). Вірші “Кашмірської рецензії” “Бгаґавадґіти” / переклад із санскриту, вступна стаття та коментарі Д. В. Бурби. Східний світ, (1 (122), 213-224. https://doi.org/10.15407/orientw2024.01.213
Переглядів статті: 35 | Завантажень PDF: 22

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Ключові слова

“Бгаґавадґіта”; індологія; “Кашмірська рецензія”; переклад; санскрит; Ф. О. Шрадер

Посилання

Бгаґавадґіта. “Ґіта-артха-санґрага” Ямуни / Переклад із санскриту, граматичний розбір, переднє слово й коментарі Д. В. Бурби. Київ, 2021. https://doi.org/10.15407/orientw2021.03.179

Abhinavagupta’s Commentary on the Bhagavad Gita, Gitartha-samgraha / Translated by Boris Marjanovic. New Delhi, 2004.

Śrīmad Bhagavad Gītā with commentary by Mahāmāheshvara Rājānaka Abhinava Gupta / Edited with notes by Pandit Laksman Raina. Śrīnagar, 1933.

Agarwala B. K. Understanding Nature of Action and Harmony in the Bhagavad Gita: Kama, Samnyasa and Karma // Transformative Harmony / Edited by Ananta Kumar Giri. New Delhi, 2019.

Bagchee J. and Adluri V. Who’s Zoomin’ Who? Bhagavadgītā Recensions in India and Germany // International Journal of Dharma Studies. Vol. 4, article number 4. 2016. DOI: https://doi.org/10.1186/s40613-016-0026-8

Barnett L. D. [Review of The Kashmir Recension of the Bhagavadgītā, by F. O. Schrader & J. W. Hauer] // The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, 1931, No. 1. https://doi.org/10.1017/S0035869X00066429

Belvalkar S. K. The So-Called Kashmir Recension of the Bhagavadgītā // New Indian Antiquary. Vol. 2, No. 4. 1939.

Edgerton F. [Review of The Kashmir Recension of the Bhagavad Gītā, by F. O. Schrader] // Journal of the American Oriental Society. Vol. 52, No. 1. 1932. DOI: https://doi.org/10.2307/593589

Schrader F. O. The Kashmir Recension of the Bhagavadgītā. Beiträge zur indischen Sprachwissenschaft und Religionsgeschichte 3. Stuttgart, 1930.

Shankaranarayan S. Śrīmad Bhagavadgītā with Gītārthasaṅgraha of Abhinavagupta. Tirupati, 1985.

Śrīmadbhagavadgītā with Sarvatobhadra of Rājānaka Rāmakaṇṭha / Edited by T. R. Chintamani. 1941.

Śrīmad-Bhagavad-gītā with the “Jñānakarmasamuccaya” Commentary of Ananda[vardhana] with an Introduction discussing the Problem of the “Kashmir Recension” and Two Appendices by Belvalkar S. K. Poona, 1941.

The Bhagavadgītā: being a reprint of relevant parts of the Bhīṣmaparva from B. O. R. Institute’s edition of the Mahābhārata, for the first time critically edited by S. K. Belvalkar. Poona, 1945.

Zaehner R. C. The Bhagavad Gītā, with a Commentary Based on the Original Sources. Oxford, 1969.

REFERENCES

Bhagavadgītā. Yāmuna’s Gītārtha-saṃgraha (2021), translated from the Sanskrit, parsed, introductory article, and commentaries by D. Burba, A. Yu. Krymskyi Institute of Oriental Studies, Kyiv. (In Ukrainian). https://doi.org/10.15407/orientw2021.03.179

Abhinavagupta’s Commentary on the Bhagavad Gita, Gitartha-samgraha (2004), translated by Boris Marjanovic, Indica, New Delhi. (Partly in Sanskrit).

Śrīmad Bhagavad Gītā with commentary by Mahāmāheshvara Rājānaka Abhinava Gupta (1933), edited with notes by Pandit Laksman Raina, Kaśmīr Pratāp Steam Pres, Śrīnagar. (In Sanskrit).

Agarwala B. K. (2019), “Understanding Nature of Action and Harmony in the Bhagavad Gita: Kama, Samnyasa and Karma”, in Transformative Harmony, Ananta Kumar Giri (ed.), Studera Press, New Delhi, pp. 205–239.

Bagchee J. and Adluri V. (2016), “Who’s Zoomin’ Who? Bhagavadgītā Recensions in India and Germany”, International Journal of Dharma Studies, Vol. 4, Article number 4, pp. 1–41. DOI: https://doi.org/10.1186/s40613-016-0026-8

Barnett L. D. (1931), “[Review of The Kashmir Recension of the Bhagavadgītā, by F. O. Schrader & J. W. Hauer]”, The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, No. 1, pp. 163–164. https://doi.org/10.1017/S0035869X00066429

Belvalkar S. K. (1939), “The So-Called Kashmir Recension of the Bhagavadgītā”, New Indian Antiquary, Vol. 2, No. 4, pp. 211–251.

Edgerton F. (1932), “[Review of The Kashmir Recension of the Bhagavad Gītā, by F. O. Schrader]”, Journal of the American Oriental Society, Vol. 52, No. 1, pp. 68–75. DOI: https://doi.org/10.2307/593589

Schrader F. O. (1930), The Kashmir Recension of the Bhagavadgītā, Beiträge zur indischen Sprachwissenschaft und Religionsgeschichte 3, W. Kohlhammer, Stuttgart. (Partly in Sanskrit).

Shankaranarayan S. (1985), Śrīmad Bhagavadgītā with Gītārthasaṅgraha of Abhinavagupta, Sri Venkateshvara Oriental Research Institute, Tirupati. (In Sanskrit).

Śrīmadbhagavadgītā with Sarvatobhadra of Rājānaka Rāmakaṇṭha (1941), T. R. Chintamani (ed.), University of Madras. (In Sanskrit).

Śrīmad-Bhagavad-gītā with the “Jñānakarmasamuccaya” Commentary of Ananda[vardhana] with an Introduction discussing the Problem of the “Kashmir Recension” and Two Appendices, by Belvalkar S. K. (1941), Bilvakunja Publishing House, Poona. (In Sanskrit).

The Bhagavadgītā: being a reprint of relevant parts of the Bhīṣmaparva from B. O. R. Institute’s edition of the Mahābhārata (1945), for the first time critically edited by S. K. Belvalkar, The Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona. (In Sanskrit).

Zaehner R. C. (1969), The Bhagavad Gītā, with a Commentary Based on the Original Sources, Oxford University Press.