Динаміка міграції українських громадян до Туреччини до і після 2022 року

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

  Х. Е. Гюрсой Ерденай

Анотація

У цій науковій розвідці досліджується динаміка української міграції до Туреччини після російського вторгнення в Україну в лютому 2022 року, а також розглядається динаміка міграції до вторгнення. Спираючись як на огляд літератури, так і на невелике польове дослідження, проведене у Стамбулі 20–28 жовтня 2023 року, автор висвітлює політику Туреччини щодо іноземців, з особливим фокусом на громадянах України і їхньому потенційному майбутньому в країні. На початкових етапах цього конфлікту приблизно 844 000 громадян України в’їхали до Туреччини. Проте станом на травень 2023 року близько 822 000 осіб виїхали. Незважаючи на цей спад, у Туреччині все ще перебуває певна кількість вимушено переміщених осіб, яка перевищує цифри в деяких європейських країнах. Наразі близько 38 500 українських громадян проживають у Туреччині, маючи дійсну посвідку на проживання або перебуваючи під міжнародним захистом. Це дослідження передусім має на меті пролити світло на перспективи їхнього майбутнього в країні, фокусуючись насамперед на юридичних процедурах і заходах підтримки, спрямованих на них. Крім того, у статті розглядаються різні процеси переселення тюркських етнічних груп, особливо турків-месхетинців і кримських татар, у ширшому масштабі української вимушеної міграції. Ці групи, бувши частиною більшої спільноти переміщених осіб, дотримуються інших правових процедур завдяки своїм етнічним зв’язкам із Туреччиною. У дослідженні також розглядаються різні типи посвідок на проживання, які обирають українці, і стверджується, що багатьох із цих осіб доречніше називати “подібними до біженців”, ніж такими, що відповідають формальному визначенню поняття біженця згідно з міжнародним правом. Оцінюючи відповідь Туреччини на українську міграційну кризу, пропонована стаття має на меті стати базовим джерелом на цю тему, що майже не висвітлювалася в літературі. 

Як цитувати

Гюрсой Ерденай, Х. Е. (2025). Динаміка міграції українських громадян до Туреччини до і після 2022 року. Східний світ, (2 (127), 121-134. https://doi.org/10.15407/orientw2025.02.121
Переглядів статті: 0 | Завантажень PDF: 0

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Ключові слова

російсько-українська війна; вимушене переміщення; українські громадяни; турки-месхетинці; кримські татари; статус “подібний до біженця”; Туреччина

Посилання
“2022 Country Reports on Human Rights Practices: Turkey (Türkiye)” (2023), in U.S. Department of State, available at: https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/03/415610_TU%CC%88RKIYE-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf (accessed December 17, 2023).
“5543 sayılı ve 26.09.2006 tarihli İskân Kanunu” (n.d.), in Mevzuat.gov, available at: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5543.pdf (accessed August 28, 2023). (In Turkish).
“A Guide to International Refugee Protection and Building State Asylum Systems” (n.d.), in UNHCR, available at: https://www.refworld.org/docid/5a9d57554.html (accessed December 4, 2018).
“Ahıska Türklerinin İskanı” (n.d.), in Yapı İşleri, available at: https://yapiisleri.csb.gov.tr/ahiska-turklerinin-iskani-haber-21449 (accessed August 28, 2023). (In Turkish).
“Bölgesel Gelişmeler Çerçevesinde Türkiye’deki Ukraynalılar Paneli” (2022), in SGDD-ASAM, December 18, available at: https://sgdd.org.tr/bolgesel-gelismeler-cercevesinde-turkiyedeki-ukraynalilar-paneli/ (accessed October 28, 2023). (In Turkish).
“Cumhurbaşkanlığı Kararı” (2022), Resmî Gazete, available at: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/06/20220604-8.pdf (accessed November 26, 2023).
“Düzensiz Göç” (2023), in Presidency of Migration Affairs, available at: https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc (accessed December 14, 2023). (In Turkish).
“Elazığ’da Kırım Tatar Sığınmacıların Okuduğu Sınıfta Skandal: Putin Dünyanın en Güçlü Lideri!” (2022), in QHA, October 12, available at: https://www.qha.com.tr/guncel/elazig-da-kirim-tatar-siginmacilarin-okudugu-sinifta-skandal-putin-dunyanin-en-guclu-lideri-449255 (accessed November 11, 2023). (In Turkish).
“Elazığ’da ki Ahıska Türkleri Bitlis’e Yerleştirilecek” (2022), in Elazığ Yeni Haber, August 13, available at: https://www.elazigyenihaber.com/elazig-da-ki-ahiska-turkleri-bitlis-e-yerlestirilecek/33666/ (accessed December 12, 2023). (In Turkish).
“Ending Statelessness” (n.d.), in UNHCR, available at: https://www.unhcr.org/what-we-do/protect-human-rights/ending-statelessness#:~:text=A%20child%20born%20in%20a,on%20nationality%20through%20family%20ties (accessed November 21, 2023).
“Figures at a Glance” (n.d.), in UNHCR, available at: https://www.unhcr.org/about-unhcr/who-we-are/figures-glance (accessed November 16, 2023).
“Göç İdaresi Başkanlığı Türkiye’deki Yabancı Sayısını Açıkladı” (2023), in NTV, May 25, available at: https://www.ntv.com.tr/turkiye/goc-idaresi-baskanligi-turkiyedeki-yabanci-sayisini-acikladi,VNJj7NIykUOKIT9It9mJtQ (accessed December 19, 2023). (In Turkish).
“Göç Tarihi” (n.d.), in Presidency of Migration Affairs, available at: https://www.goc.gov.tr/goc-tarihi (accessed November 13, 2023). (In Turkish).
“Hakkımızda” (n.d.), in Presidency of Migration Affairs, available at: https://www.goc.gov.tr/ikamet-izni-cesitleri (accessed October 10, 2023). (In Turkish).
“How to Apply for a Shelter in Europe: Temporary Protection vs Refugee Status” (n.d.), in Visit Ukraine, available at: https://visitukraine.today/blog/200/how-to-apply-for-a-shelter-in-europe-temporary-protection-vs-refugee-status (accessed November 26, 2023).
“IOM Brings Up the Situation of Conflict-Affected People in Ukraine with the Regional Director’s Visit” (2018), in IOM Ukraine, June 11, available at: https://ukraine.iom.int/news/iom-brings-situation-conflict-affected-people-ukraine-regional-directors-visit (accessed July 9, 2019).
“İçişleri Bakanlığı’ndan Ukrayna’dan göç konusunda önemli açıklama” (2022), Haber7, March 7, available at: https://www.haber7.com/guncel/haber/3200089-icisleri-bakanligindan-ukraynadan-goc-konusunda-onemli-aciklama (accessed October 13, 2023). (In Turkish).
“İkamet İzinleri” (2023), in Presidency of Migration Affairs, available at: https://www.goc.gov.tr/ikamet-izinleri (accessed December 17, 2023). (In Turkish).
“İkamet İzinleri” (2024), in Presidency of Migration Affairs, available at: https://www.goc.gov.tr/ikamet-izinleri (accessed December 27, 2024). (In Turkish).
“İkamet İzni Çeşitleri” (n.d.), in Presidency of Migration Affairs, available at: https://www.goc.gov.tr/ikamet-izni-cesitleri (accessed October 10, 2023). (In Turkish).
“Kırım Tatar Teşkilâtları Platformu’ndan – Kırım Tatar Sığınmacılar Hk” (2022), in Kırım Derneği, available at: https://www.kirimdernegi.org.tr/bildiriler/1538-kirim-tatar-teski-latlari-platformu-ndan (accessed November 26, 2023). (In Turkish).
“Kırım Tatarları için uzun Dönem İkamet İzni Duyurusu” (2022), in Istanbul Provincial Directorate of Migration Management, September 27, available at: https://istanbul.goc.gov.tr/kirim-tatar-turkleri-icin-uzun-donem-ikamet-izni-duyurusu (accessed December 15, 2023). (In Turkish).
“Kırımoğlu, Göç İdaresi Başkanlığını ziyaret etti: Türkiye’deki Kırım Tatar sığınmacıların durumu görüşüldü” (2023), in QHA, September 14, available at: https://www.qha.com.tr/gundem/kirimoglu-goc-idaresi-baskanligini-ziyaret-etti-turkiye-deki-kirim-tatar-siginmacilarin-durumu-gorusuldu-478337 (accessed November 11, 2023). (In Turkish).
“Kültür Dernekleri” (n.d.), in Ukrayna Derneği, available at: https://www.ukr-ayna.com/diaspora/dernekler/ (accessed December 18, 2023). (In Turkish).
“Milletlerarası Andlaşma, Karar Sayısı: 2012/2855” (2012), Resmî Gazete, March 24, available at: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/20120324-4.htm (accessed November 13, 2023). (In Turkish).
“Persons Who are Forcibly Displaced, Stateless and Others of Concern to UNHCR” (n.d.), in UNHCR, available at: https://www.unhcr.org/refugee-statistics/methodology/definition/ (accessed November 21, 2023).
“Refugees, asylum seekers and migrants” (n.d.), in Amnesty International, available at: https://www.amnesty.org/en/what-we-do/refugees-asylum-seekers-and-migrants/ (accessed November 26, 2023).
“Savaş mağduru Ukraynalı çocuklara Türkiye yuva oldu” (2022), in Ministry of Family and Social Policies, May 10, available at: https://www.aile.gov.tr/chgm/haberler/savas-magduru-ukraynali-cocuklara-turkiye-yuva-oldu/ (accessed December 16, 2023). (In Turkish).
“Since war-start, 279,000 Ukrainian citizens arrive in Türkiye, 46,000 remain” (2022), Ukrainform, July 27, available at: https://www.ukrinform.net/rubric-society/3538094-since-warstart-279000-ukrainian-citizens-arrive-in-Türkiye-46000-remain.html (accessed September 28, 2023).
“Statistics of Ukrainians in Türkiye” (n.d.), in Ukrayna Derneği, https://www.ukr-ayna.com/uk/diaspora/statistika-ukrainciv-u-turechchini/ (accessed October 16, 2023).
“Temporary Protection Directive for refugees from Ukraine extended until 4 March 2025”, (2023), in Government of the Netherlands, September 28, available at: https://www.government.nl/latest/news (accessed December 19, 2023). (In Turkish).
“Temporary protection” (n.d.), in European Commission, available at: https://ec.europa.eu/home-affairs/policies/migration-and-asylum/common-european-asylum-system/temporary-protection_en (accessed August 28, 2023).
“Türkiye, Kırım Tatar Türklerine süresiz ikamet izni vermeye başladı” (2022), AA Haber, August 11, available at: https://www.aa.com.tr/tr/gundem/turkiye-kirim-tatar-turklerine-suresiz-ikamet-izni-vermeye-basladi/2658802 (accessed December 15, 2023). (In Turkish).
“Türkiye’deki Mülteciler ve Sığınmacılar” (n.d.), in UNHCR, available at: https://www.unhcr.org/tr/turkiyedeki-multeciler-ve-siginmacilar (accessed November 26, 2023). (In Turkish).
“Ukraine – Conditions of Return Assessment Factsheet – Round 5 (November 2023)” (2023), in IOM, December 19, available at: https://reliefweb.int/report/ukraine/ukraine-conditions-return-assessment-factsheet-round-5-november-2023 (accessed December 21, 2023).
“Ukraine Refugee Situation: Refugees from Ukraine across Europe” (n.d.), in UNHCR, available at: https://data2.unhcr.org/en/situations/ukraine/location?secret=unhcrrestricted (accessed September 24, 2024).
“Ukraine Situation: Regional Refugee Response Plan (March-December 2022)” (2022), in UNHCR, available at: https://data2.unhcr.org/en/documents/details/92257 (accessed April 26, 2022).
“Ukraine Situation” (n.d.), in UNHCR, available at: https://reporting.unhcr.org/operational/situations/ukraine-situation (accessed December 18, 2023).
“Ukrayna’dan Erzincan’a Göçün 5. Yılı!” (2020), in DATÜB, available at: http://www.datub.eu/ukrayna-dan-erzincan-a-gocun-5-yili-446 (accessed November 26, 2023). (In Turkish).
“Ukrayna’nın Ankara Büyükelçiliğinden Türkiye’ye sığınmak isteyen vatandaşlar için önemli bilgiler” (2023), in QHA, March 15, available at: https://www.qha.com.tr/haber-arsivi/ukrayna-nin-ankara-buyukelciliginden-turkiye-ye-siginmak-isteyen-vatandaslar-icin-onemli-bilgiler-385045 (accessed December 17, 2023). (In Turkish).
“Uluslararası Göç İstatistikleri, 2022” (n.d.), in Turkish Statistical Institute, available at: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Uluslararasi-Goc-Istatistikleri-2022-49457 (accessed August 28, 2023). (In Turkish).
“Uluslararasi koruma kapsamindaki kişiler için haklar ve yükümlülükler” (n.d.), in Mülteci Hakları Merkezi, available at: https://multecihaklari.info/tr/services/kayit-ve-status-2/?section=pdf (accessed December 26, 2023). (In Turkish).
“Uluslararası Koruma Sıkça Sorulan Sorular” (n.d.), in Presidency of Migration Affairs, available at: https://www.goc.gov.tr/uluslararasi-koruma-sss (accessed December 17, 2023). (In Turkish).
“Yabancı kontrollü girişim istatistikleri, 2022” (2024), in Turkish Statistical Institute, available at: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yabanci-Kontrollu-Girisim-Istatistikleri-2022-53804 (accessed January 9, 2025). (In Turkish).
“Yabancıların Tabi Olduğu Vize Rejimi” (n.d.), in MFA of Türkiye, available at: https://www.mfa.gov.tr/default.en.mfa (accessed December 13, 2023). (In Turkish).

REFERENCES
Agustín Ó. G. and Jørgensen M. B. (2018), Solidarity and the “Refugee Crisis” in Europe, Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-91848-8
Akçapar Ş. (2023), “2022’de Uluslararası Göç ve Türkiye’ye Yansımaları”, in Kızılay Akademi, available at: https://yillik.kizilayakademi.org.tr/?s=ak%C3%A7apar (accessed December 10, 2023). (In Turkish).
Akgundogdu S. and Trissel C. (2023), “Turkey’s Growing Ukrainian and Russian Communities”, in The Washington Institute for Near East Policy, (PolicyWatch 3755), available at: https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/turkeys-growing-ukrainian-and-russian-communities (accessed January 9, 2025).
Almustafa M. (2022), “Reframing Refugee Crisis: A ‘European Crisis of Migration’ or a ‘Crisis of Protection’?”, Environment and Planning C: Politics and Space, Vol. 40, Iss. 5, pp. 1064–1082. DOI: https://doi.org/10.1177/2399654421989705
Åslund A. (2022), “A New Perspective on the Ukrainian Refugee Crisis,” CESifo Forum, Vol. 23, Iss. 04, pp. 3–7.
Biletska Y. and Gherghina S. (2025), “Politics, Identity and Civic Engagement: Comparing the Protest Participation of Ukrainian Migrants in the Home and Host Countries”, Nationalities Papers, First View, pp. 1–16. DOI: https://doi.org/10.1017/nps.2025.7
Cunliffe A. (1995), “The Refugee Crises: A Study of the United Nations High Commission for Refugees”, Political Studies, Vol. 43, Iss. 2, pp. 278–290. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.1995.tb01712.x
Çelik Ç. (2023), “Immigrants and Refugees, Tourists and Vagabonds: Why and How They İntegrate Differently”, CMS, Vol. 11, 14. DOI: https://doi.org/10.1186/s40878-023-00339-y
Demirdizen D. (2013), “Türkiye’de Ev Hizmetlerinde Çalışan Göçmen Kadınlar: Yeni Düzenlemelerle Yarı Köle Emeğine Doğru mu?”, Çalışma ve Toplum, Vol. 3, No. 38, pp. 325–346. (In Turkish).
Deng F. M. (1999), “Guiding Principles on Internal Displacement”, International Migration Review, Vol. 33, No. 2, pp. 484–493.
Dost S. (2014), “Ulusal ve Uluslararasi Mevzuat Çerçevesinde Ülkemizdeki Suriye’li Siğinmacilarin Hukuki Durumu”, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Vol. 4, No. 1, pp. 27–69. (In Turkish).
Esses V. M., Medianu S. and Lawson A. S. (2013), “Uncertainty, Threat, and the Role of the Media in Promoting the Dehumanization of Immigrants and Refugees”, Journal of Social Issues, Vol. 69, Iss. 3, pp. 518–536. DOI: https://doi.org/10.1111/josi.12027
Frederiksen L., Phelps S. F. and Kimmons R. (2018), “Introduction to Literature Reviews”, in Rapid Academic Writing, pp. 191–202, available at: https://edtechbooks.s3.us-west-2.amazonaws.com/pdfs/27/_27.pdf (accessed November 26, 2023).
Gürsoy H. E. (2020), “Ukrayna’da Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler (IDP’ler) ve Entegrasyon: Devlet Politikası, Uluslararası Destek, Sosyoekonomik Durum”, in Ayşegül Aydıngün and Aydıngün İsmail (eds), Sovyet Sonrası Ukrayna’da Devlet, Toplum ve Siyaset – Değişen Dinamikler, Dönüşen Kimlikler, AVİM, Ankara, pp. 295–330. (In Turkish).
Gürsoy H. E. (2021), Sociological Analysis of ‘IDP’ as a Social Identity Form: A Case Study for the Post-Soviet Georgian IDPs, Doctoral Dissertation, Middle East Technical University, Turkey.
İçduygu A. (2012), Türkiye’de Düzensiz Göç, Uluslararası Göç Örgütü, Ankara. (In Turkish).
İçduygu A. and Kirişci K. (2009), Land of Diverse Migrations: Challenges of Emigration and İmmigration in Turkey, Bilgi University Press, Istanbul.
İnan C. E. (2016), “Türkiye’de Göç Politikaları: İskân Kanunları Üzerinden Bir İnceleme”, Göç Araştırmaları Dergisi, Vol. 3, pp. 10–33.
Janmyr M. (2021), “The 1951 Refugee Convention and Non-Signatory States: Charting a Research Agenda”, International Journal of Refugee Law, Vol. 33, No. 2, pp. 188–213. DOI: https://doi.org/10.1093/ijrl/eeab043
Jaroszewicz M., Grzymski J. and Krępa M. (2022), “The Ukrainian Refugee Crisis Demands New Solutions”, Nature Human Behaviour, Vol. 6, 750. DOI: https://doi.org/10.1038/s41562-022-01361-3
Kachybekova F. and Pazarbaşı B. (2024), “Uluslararası Medyada Göçmen Haberlerini Çerçevelemek: Ukraynalı Göçmenlerin Medyada Temsili”, Etkileşim, No. 13, pp. 158–191. (In Turkish). DOI: https://doi.org/10.32739/etkilesim.2024.7.13.245
Kazan F. and Pirçek S. (2023), “Sosyal Medyada Suriyeli Ve Ukraynalı Göçmen İmajına Karşılaştırmalı Bir Bakış: Twitter Örneği”, Journal of History School, Vol. 16, No. LXVI, pp. 2291–2321. (In Turkish). DOI: http://dx.doi.org/10.29228/Joh.69788
Kononov I. (2024), “Ukrainian Refugees of the Period of the Russian-Ukrainian War in NATO Countries: The Geopolitical Context of the Military Migration Crisis”, Canadian Foreign Policy Journal, Vol. 30, Iss. 1, pp. 11–29. DOI: https://doi.org/10.1080/11926422.2023.2250021
Lloyd A. T. and Sirkeci I. (2022), “A Long-Term View of Refugee Flows from Ukraine: War, Insecurities, and Migration”, Migration Letters, Vol. 19, No. 4, pp. 523–535. DOI: https://doi.org/10.59670/ml.v19i4.2313
Loescher G. (2001), The UNHCR and World Politics: A Perilous Path, Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/0199246912.001.0001
Lorinc J. (2023), “ ‘Such a Difficult Life in Canada’: Ukrainian Immigrants Leaving Because It’s So Expensive” (2023), Financial Post, October 16, available at: https://financialpost.com/news/economy/canada-expensive-ukrainian-immigrants-leaving (accessed December 21, 2023). (In Turkish).
Martin S. F. (2014), International Migration: Evolving Trends from the Early Twentieth Century to the Present, Cambridge University Press, New York.
Namondo S. (2020), “Who Is A Migrant, A Refugee, A Stateless Person And An Asylum Seeker?”, in The organization for World Peace, available at: https://theowp.org/who-is-a-migrant-a-refugee-a-stateless-person-and-an-asylum-seeker/ (accassed November 13, 2023). (In Turkish).
Parekh S. (2020), No Refuge: Ethics and the Global Refugee Crisis, Oxford University Press, New York. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780197507995.001.0001
Stebbins R. A. (2001), “What is exploration”, in Exploratory Research in the Social Sciences, SAGE Publications, Inc., Thousand Oaks, CA, pp. 2–17. DOI: https://doi.org/10.4135/9781412984249.n1
Toksöz G., Erdoğdu S. and Kaşka S. (2012), Türkiye’ye Düzensiz Emek Göçü ve Göçmenlerin İşgücü Piyasasındaki Durumları, IOM Türkiye. (In Turkish).
Üstübici A., Kirişçioğlu E. and Elçi E. (2021), Migration and Development: Measuring Migration Aspirations and the Impact of Refugee Assistance in Turkey, ADMIGOV Deliverable, Vol. 6.
Varol A. (2023), “Türk Basınında Göç ve Sığınmacı Temsili”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, No. 52, pp. 92–108. (In Turkish). DOI: https://doi.org/10.52642/susbed.1341670