Розвиток хмонгської протестантської громади у селищі Суой Північного нагір’я В’єтнаму
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Анотація
5 лютого 2023 року селище Суой в провінції Лайтяу, на північному кордоні В’єтнаму, було визнане найпривабливішим регіоном для туризму, що розвивається місцевими громадами, у країнах-членах Асоціації держав Південно-Східної Азії (ASEAN). Дійсно, це місто розташоване серед величної природи й населене дружніми, відкритими представниками етносу хмонг, які сповідують християнство й вміють спілкуватися. Мало хто знає, що теперішні краса й життєздатність селища Суой були відроджені після занепаду, спричиненого тривалою ізоляцією, економічними негараздами й залежністю від опіуму. Дослідження, що пояснюють зміни серед новостворених протестантських громад хмонг на Північному нагір’ї В’єтнаму, зазвичай наголошують на ролі протестантизму в покращенні умов їхнього життя. Наша розвідка, базована на аналізі розглянутих крізь призму теорії розвитку й релігії польових даних, що охоплюють період із 2018 по 2023 рік, підкреслює, що розвиток протестантів етносу хмонг у селищі Суой є успішним поєднанням таких двох головних чинників, як релігія і державність.
Як цитувати
Тхі Фионг Ань, Ч., Тхі Тху Ха, В., & Ван Тюнг, Х. (2024). Розвиток хмонгської протестантської громади у селищі Суой Північного нагір’я В’єтнаму. Східний світ, (2 (123), 89-102. https://doi.org/10.15407/orientw2024.02.089
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Ключові слова
В’єтнам; Північне нагір’я; протестанти хмонг; протестантизм; селище Суой
Посилання
Bouquet M. (2010), “Vietnamese Party-State and Religious Pluralism since 1986: Building the Fatherland?”, Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia, Vol. 25, No. 1, pp. 90–108.
Bourdeaux P. (2019), “Đạo Tin Lành và kinh tế tôn giáo ở Đông Nam Á: Bối cảnh của một vấn đề mang tính thời sự khu vực”, Nghiên cứu Tôn giáo, Vol. 182, No. 02, pp. 69–93. (In Vietnamese).
Bourdeaux P. and Willaime J.-P. (2010), “Introduction: Religious Reconfiguration in Vietnam”, Social Compass, Vol. 57, Issue 3, pp. 307–310. DOI: https://doi.org/10.1177/0037768610375513
Bryan T. G., Choi J. J. and Karlan D. (2018), “Randomizing Religion: The Impact of Protestant Evangelism on Economic Outcomes”, NBER Working Paper, No. 24278. DOI: https://doi.org/10.3386/w24278
Chung Van Hoang (2017), “Evangelizing Post-Doi moi Vietnam: The Rise of Protestantism and the state’s response”, Perspective, Issue 2017, No. 34, ISEAS, pp. 1–8.
Culas C. and Michaud J. (1997), “A Contribution to the Study of Hmong (Miao) Migrations and History”, Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde / Journal of the Humanities and Social Sciences of Southeast Asia, Vol. 153, Issue 2, pp. 211–243. DOI: https://doi.org/10.1163/22134379-90003938
Fitzgerald N. (2009), “Satan, the great motivator: the curious economic effects on religion”, in Boston.com, available at: http://archive.boston.com/bostonglobe/ideas/articles/2009/11/15/the_curious_economic_effects_of_religion/ (accessed December 25, 2023).
Grim B. (2021), “The unseen economic and social impacts of American faith”, in Deseret News, available at: https://www.deseret.com/faith/2021/5/12/22429166/the-unseen-economic-social-impact-of-american-faith-brian-grim-religious-freedom-business-foundation/ (accessed December 25, 2023).
Hoàng Hữu Bình (ed.) (2020), Một số vấn đề cơ bản trong phát triển bền vững dân tộc Mông ở Việt Nam, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Hoàng Văn Chung and Đỗ Quang Hưng (2023), “An overview of state-religion relationship in Vietnam”, in Shannon Holzer (ed.), The Palgrave Handbook of Religion and State, Vol. II, Palgrave Macmillan, pp. 307–322. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-35609-4_14
Hoàng Văn Chung and Trần Thị Phương Anh (2018), “Tác động của đạo Tin Lành đến kinh tế ở Việt Nam hiện nay”, Vietnam Social Sciences, No. 12, pp. 55–69. (In Vietnamese).
Lê Đình Lợi (2019), “Tác động của xu hướng cải đạo, đổi đạo ở Việt Nam hiện nay (nghiên cứu trường hợp đạo Tin Lành trong cộng đồng người Hmông vùng miền núi phía Bắc)”, in Đời sống tôn giáo ở Việt Nam thời kỳ Đổi mới, Lý luận chính trị, Hanoi. (In Vietnamese).
Michaud J. (2020), “Nghiên cứu về kinh tế và bản sắc của người H’mông ở Việt Nam”, in Lương Văn Hy et al. (eds), Hiện đại và động thái của truyền thống ở Việt Nam: Những cách tiếp cận Nhân học, Vol. 1: Môi trường và Kinh tế, Social Sciences publishing house, Hanoi, pp. 73–120. (In Vietnamese).
Ngô T. T. T. (2016), The New Way: Hmong Protestantism in Vietnam, University of Washington Press, Seatle.
Nguyễn Đình Tuấn (ed.) (2021), Phát triển con người vùng dân tộc thiểu số ở Việt Nam: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Nguyễn Khắc Đức (2015), “Đạo Tin Lành ở người Hmông Tây Bắc nước ta”, Lý luận chính trị, available at: http://lyluanchinhtri.vn/home/index.php/thuc-tien/item/1231-dao-tin-lanh-o-nguoi-h%E2%80%99mong-tay-bac-nuoc-ta.html (accessed December 26, 2023). (In Vietnamese).
Nguyễn Phú Lợi (ed.) (2022), Sự chuyển biến của tôn giáo Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng 4.0, Information and Communication publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Nguyễn Quang Hưng (2015), “Bàn thêm về nguyên nhân theo Tin Lành của một bộ phận người Hmông”, Nghiên cứu Tôn giáo, Vol. 144, No. 6, pp. 19–37. (In Vietnamese).
Nguyễn Văn Thắng (2009), Giữ lý cũ hay theo lý mới: Bản chất của những các phản ứng khác nhau của người Hmong ở Việt Nam với ảnh hưởng của đạo Tin Lành, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
People’s Police (2005), “Vĩnh biệt những mùa hoa thuốc phiện”, available at: https://cand.com.vn/Phong-su-tu-lieu/Vinh-biet-nhung-mua-hoa-thuoc-phien-(tiep-theo-va-het)-i8777/ (accessed December 2, 2023). (In Vietnamese).
Rumsby S. (2023), Development in Spirit: Religious transformation and everyday politics in Vietnam’s highlands, University of Wisconsin Press.
Salemink O. (2009), “Is Protestant Conversion a Form of Protest? Urban and Upland Protestants in Southeast Asia”, in Julius Bautista and Francis Khek Gee Lim (eds), Christianity and the State in Asia: Complicity and Conflict, Routledge, pp. 293–319.
Tâm Anh-Lekima Hung (2024), “Bản du lịch xanh giữa núi rừng Lai Châu”, in VnExpress, available at: https://vnexpress.net/ban-du-lich-xanh-giua-nui-rung-lai-chau-4696410.html (accessed October 15, 2023). (In Vietnamese).
Tapp N. (1989), “The impact of Missionary Christianity upon marginalized ethnic minorities: The case of the Hmong”, Journal of Southeast Asian Studies, Vol. 20, No. 1, pp. 70–95.
Taylor P. (ed.) (2007), Modernity and Re-enchantment in Post-revolutionary Vietnam. In Modernity and Re-enchantment: Religion in Post-revolutionary Vietnam, ISEAS Publishing, Singapore.
Trần Thị Phương Anh (2016), “Mối quan hệ giữa yếu tố lợi ích, bối cảnh sống và lựa chọn niềm tin tôn giáo: Trường hợp đạo Tin Lành trong đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên hiện nay”, Social Sciences and Humanities, Vol. 2, No. 1, pp. 74–86. (In Vietnamese).
Trần Thị Phương Anh (2020), “Vai trò của cộng đồng Tin Lành trong một số hoạt động kinh tế của tín đồ ở Hà Nội”, Social Sciences and Humanities, No. 6, pp. 53–66. (In Vietnamese).
van de Veer P. (1996), “Introduction”, in Conversion to Modernities: the Globalization of Christianity, Peter van der Veer (ed.), Routledge, New York, pp. 1–22.
Vietnam General Statistics Office (2020), Kết quả toàn bộ tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, General Statistics Office Publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Vũ Thị Thu Hà (ed.) (2018), Values and functions of Protestantism in the areas of ethnic minorities in contemporary Vietnam, Social Sciences publishing house, Hanoi.
Vương Duy Quang (2003), Đạo Tin Lành ở miền núi phía Bắc Việt Nam: Thực trạng và những vấn đề đặt ra, Report, Library of the Institute for Religious Studies, Vietnam Academy of Social Sciences. (In Vietnamese).
Vương Xuân Tình (ed.) (2019), Quan hệ tộc người với cộng đồng quốc gia-dân tộc ở Việt Nam trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Ủy ban Nhân dân xã Sin Suối Hồ (2023), Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ 6 tháng đầu năm, phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện 6 tháng cuối năm. (In Vietnamese).
World Bank Group (2019), Drivers of Socio-Economic Development Among Ethnic Minority Groups in Vietnam, World Bank, available at: https://documents1.worldbank.org/curated/en/168971565786956800/pdf/Drivers-of-Socio-Economic-Development-Among-Ethnic-Minority-Groups-in-Vietnam.pdf (accessed January 11, 2024).
Zehner E. (1996), “Thai Protestants and local supernaturalism: Changing configurations”, Journal of Southeast Asian studies, Vol. 27, Issue 2, pp. 293–319. DOI: https://doi.org/10.1017/S002246340002107X
Bourdeaux P. (2019), “Đạo Tin Lành và kinh tế tôn giáo ở Đông Nam Á: Bối cảnh của một vấn đề mang tính thời sự khu vực”, Nghiên cứu Tôn giáo, Vol. 182, No. 02, pp. 69–93. (In Vietnamese).
Bourdeaux P. and Willaime J.-P. (2010), “Introduction: Religious Reconfiguration in Vietnam”, Social Compass, Vol. 57, Issue 3, pp. 307–310. DOI: https://doi.org/10.1177/0037768610375513
Bryan T. G., Choi J. J. and Karlan D. (2018), “Randomizing Religion: The Impact of Protestant Evangelism on Economic Outcomes”, NBER Working Paper, No. 24278. DOI: https://doi.org/10.3386/w24278
Chung Van Hoang (2017), “Evangelizing Post-Doi moi Vietnam: The Rise of Protestantism and the state’s response”, Perspective, Issue 2017, No. 34, ISEAS, pp. 1–8.
Culas C. and Michaud J. (1997), “A Contribution to the Study of Hmong (Miao) Migrations and History”, Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde / Journal of the Humanities and Social Sciences of Southeast Asia, Vol. 153, Issue 2, pp. 211–243. DOI: https://doi.org/10.1163/22134379-90003938
Fitzgerald N. (2009), “Satan, the great motivator: the curious economic effects on religion”, in Boston.com, available at: http://archive.boston.com/bostonglobe/ideas/articles/2009/11/15/the_curious_economic_effects_of_religion/ (accessed December 25, 2023).
Grim B. (2021), “The unseen economic and social impacts of American faith”, in Deseret News, available at: https://www.deseret.com/faith/2021/5/12/22429166/the-unseen-economic-social-impact-of-american-faith-brian-grim-religious-freedom-business-foundation/ (accessed December 25, 2023).
Hoàng Hữu Bình (ed.) (2020), Một số vấn đề cơ bản trong phát triển bền vững dân tộc Mông ở Việt Nam, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Hoàng Văn Chung and Đỗ Quang Hưng (2023), “An overview of state-religion relationship in Vietnam”, in Shannon Holzer (ed.), The Palgrave Handbook of Religion and State, Vol. II, Palgrave Macmillan, pp. 307–322. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-35609-4_14
Hoàng Văn Chung and Trần Thị Phương Anh (2018), “Tác động của đạo Tin Lành đến kinh tế ở Việt Nam hiện nay”, Vietnam Social Sciences, No. 12, pp. 55–69. (In Vietnamese).
Lê Đình Lợi (2019), “Tác động của xu hướng cải đạo, đổi đạo ở Việt Nam hiện nay (nghiên cứu trường hợp đạo Tin Lành trong cộng đồng người Hmông vùng miền núi phía Bắc)”, in Đời sống tôn giáo ở Việt Nam thời kỳ Đổi mới, Lý luận chính trị, Hanoi. (In Vietnamese).
Michaud J. (2020), “Nghiên cứu về kinh tế và bản sắc của người H’mông ở Việt Nam”, in Lương Văn Hy et al. (eds), Hiện đại và động thái của truyền thống ở Việt Nam: Những cách tiếp cận Nhân học, Vol. 1: Môi trường và Kinh tế, Social Sciences publishing house, Hanoi, pp. 73–120. (In Vietnamese).
Ngô T. T. T. (2016), The New Way: Hmong Protestantism in Vietnam, University of Washington Press, Seatle.
Nguyễn Đình Tuấn (ed.) (2021), Phát triển con người vùng dân tộc thiểu số ở Việt Nam: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Nguyễn Khắc Đức (2015), “Đạo Tin Lành ở người Hmông Tây Bắc nước ta”, Lý luận chính trị, available at: http://lyluanchinhtri.vn/home/index.php/thuc-tien/item/1231-dao-tin-lanh-o-nguoi-h%E2%80%99mong-tay-bac-nuoc-ta.html (accessed December 26, 2023). (In Vietnamese).
Nguyễn Phú Lợi (ed.) (2022), Sự chuyển biến của tôn giáo Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng 4.0, Information and Communication publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Nguyễn Quang Hưng (2015), “Bàn thêm về nguyên nhân theo Tin Lành của một bộ phận người Hmông”, Nghiên cứu Tôn giáo, Vol. 144, No. 6, pp. 19–37. (In Vietnamese).
Nguyễn Văn Thắng (2009), Giữ lý cũ hay theo lý mới: Bản chất của những các phản ứng khác nhau của người Hmong ở Việt Nam với ảnh hưởng của đạo Tin Lành, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
People’s Police (2005), “Vĩnh biệt những mùa hoa thuốc phiện”, available at: https://cand.com.vn/Phong-su-tu-lieu/Vinh-biet-nhung-mua-hoa-thuoc-phien-(tiep-theo-va-het)-i8777/ (accessed December 2, 2023). (In Vietnamese).
Rumsby S. (2023), Development in Spirit: Religious transformation and everyday politics in Vietnam’s highlands, University of Wisconsin Press.
Salemink O. (2009), “Is Protestant Conversion a Form of Protest? Urban and Upland Protestants in Southeast Asia”, in Julius Bautista and Francis Khek Gee Lim (eds), Christianity and the State in Asia: Complicity and Conflict, Routledge, pp. 293–319.
Tâm Anh-Lekima Hung (2024), “Bản du lịch xanh giữa núi rừng Lai Châu”, in VnExpress, available at: https://vnexpress.net/ban-du-lich-xanh-giua-nui-rung-lai-chau-4696410.html (accessed October 15, 2023). (In Vietnamese).
Tapp N. (1989), “The impact of Missionary Christianity upon marginalized ethnic minorities: The case of the Hmong”, Journal of Southeast Asian Studies, Vol. 20, No. 1, pp. 70–95.
Taylor P. (ed.) (2007), Modernity and Re-enchantment in Post-revolutionary Vietnam. In Modernity and Re-enchantment: Religion in Post-revolutionary Vietnam, ISEAS Publishing, Singapore.
Trần Thị Phương Anh (2016), “Mối quan hệ giữa yếu tố lợi ích, bối cảnh sống và lựa chọn niềm tin tôn giáo: Trường hợp đạo Tin Lành trong đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên hiện nay”, Social Sciences and Humanities, Vol. 2, No. 1, pp. 74–86. (In Vietnamese).
Trần Thị Phương Anh (2020), “Vai trò của cộng đồng Tin Lành trong một số hoạt động kinh tế của tín đồ ở Hà Nội”, Social Sciences and Humanities, No. 6, pp. 53–66. (In Vietnamese).
van de Veer P. (1996), “Introduction”, in Conversion to Modernities: the Globalization of Christianity, Peter van der Veer (ed.), Routledge, New York, pp. 1–22.
Vietnam General Statistics Office (2020), Kết quả toàn bộ tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, General Statistics Office Publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Vũ Thị Thu Hà (ed.) (2018), Values and functions of Protestantism in the areas of ethnic minorities in contemporary Vietnam, Social Sciences publishing house, Hanoi.
Vương Duy Quang (2003), Đạo Tin Lành ở miền núi phía Bắc Việt Nam: Thực trạng và những vấn đề đặt ra, Report, Library of the Institute for Religious Studies, Vietnam Academy of Social Sciences. (In Vietnamese).
Vương Xuân Tình (ed.) (2019), Quan hệ tộc người với cộng đồng quốc gia-dân tộc ở Việt Nam trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, Social Sciences publishing house, Hanoi. (In Vietnamese).
Ủy ban Nhân dân xã Sin Suối Hồ (2023), Báo cáo tình hình thực hiện nhiệm vụ 6 tháng đầu năm, phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp thực hiện 6 tháng cuối năm. (In Vietnamese).
World Bank Group (2019), Drivers of Socio-Economic Development Among Ethnic Minority Groups in Vietnam, World Bank, available at: https://documents1.worldbank.org/curated/en/168971565786956800/pdf/Drivers-of-Socio-Economic-Development-Among-Ethnic-Minority-Groups-in-Vietnam.pdf (accessed January 11, 2024).
Zehner E. (1996), “Thai Protestants and local supernaturalism: Changing configurations”, Journal of Southeast Asian studies, Vol. 27, Issue 2, pp. 293–319. DOI: https://doi.org/10.1017/S002246340002107X
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.