Історія та сучасні тенденції вивчення філософії А. Ґрамші в Китаї

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

  В. О. Кіктенко

Анотація

У роботі розглянута рецепція політичної філософії італійського марксиста Антоніо Ґрамші китайськими вченими. Показано, що протягом 1950-х – 1990-х рр. відбувалося формування сприйняття філософії А. Ґрамші в Китаї в контексті вивчення західного марксизму. Зазначено, що в другій половині 1980-х та в 1990-х рр. китайські філософи розпочали більш глибоке вивчення західного марксизму загалом і теоретичної спадщини А. Ґрамші зокрема й почалося формування ґрамшіанських досліджень у Китаї, у центрі уваги яких опинилася практична філософія італійського марксиста, а його концепції громадянського суспільства, культурної гегемонії та інші ідеї стали предметом обговорення в галузі філософії, політології, літературознавства, партійного будівництва тощо. Показано, що перший серйозний внесок у критичне вивчення спадщини італійського філософа було зроблено Сюй Чунвенем, а завдяки роботам Юй Уцзіня в широкий обіг серед китайських марксистських філософів були введені такі ґрамшіанські терміни, як “культурна гегемонія”, “громадянське суспільство” та “органічний інтелектуал”. Визначено суттєві зміни у вивченні філософії А. Ґрамші в Китаї, які відбулися на початку XXI ст., що було насамперед обумовлено появою нових перекладів китайською мовою праць італійського філософа. Також у цей час сформувалися й головні напрямки ґрамшіанських досліджень у Китаї: проблема ідейної належності А. Ґрамші (Пань Сіхуа, Бао Ї, Хе Пін, Ван Фенцай), теорія гегемонії (Тянь Шиган, Чжань Цзян, Пен Гуйбін, Сунь Цзін, Лян Шуфа, Чжоу Фань, Ху Айлін, Ян Хайфен, Кан Сяогуан, Лю Шилінь, Ван Цзінь, Хе Лей, Чжоу Сінцзе, Пань Сіхуа, Сунь Мінь, Є Хуейчжень), теорія громадянського суспільства (Лі Дяньлай, Ян Пін, Ян Женьчжун, Шань Тіпін), теорія інтелектуалів (Ян Хайфен, Ґо Мейні, Ху Айлін, Пань Сіхуа, Юй Їфань). Підкреслено, що теорія гегемонії А. Ґрамші в поєднанні з ідеями структуралізму, постструктуралізму, орієнталізму, фемінізму та інших напрямів думки вплинула на формування теорії літератури в Китаї. Вивчено різнобічні роботи в різних наукових дисциплінах, які представляють сучасні ґрамшіанські дослідження в Китаї.

Як цитувати

Кіктенко, В. О. (2022). Історія та сучасні тенденції вивчення філософії А. Ґрамші в Китаї. Східний світ, (3 (116), 160-172. https://doi.org/10.15407/orientw2022.03.160
Переглядів статті: 137 | Завантажень PDF: 91

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Ключові слова

А. Ґрамші, філософія, Китай, марксизм, ґрамшіанські дослідження, гегемонія, громадянське суспільство, інтелектуали

Посилання

ЛІТЕРАТУРА

Dirlik A. The Predicament of Marxist Revolutionary Consciousness: Mao Zedong, Antonio Gramsci, and the Reformulation of Marxist Revolutionary Theory // Modern China. Vol. 5, No. 9. 1983. https://doi.org/10.1177/009770048300900202

Huang Heidi Yu. Gramsci and Cultural Hegemony in Post-Mao China // Literature Compass. Vol. 12, No. 8. 2015. DOI: https://doi.org/10.1111/lic3.12241

Lin Yuezhou. Two Decades of Gramscian Scholarship in China: A Critical Retrospection // International Gramsci Journal. Vol. 4, No. 4. 2022.

Liu Kang. Hegemony and Cultural Revolution // New Literary History. Vol. 5, No. 28. 1997. DOI: http://dx.doi.org/10.1353/nlh.1997.0010

Liu Xin. Gramsci’s Presence in China // Carte Italiane. Vol. 2, No. 7. 2011. https://doi.org/10.5070/C927011416

Todd N. Ideological Superstructure in Gramsci and Mao Tse-Tung // Journal of the History of Ideas. Vol. 35, No. 1. 1974. DOI: https://doi.org/10.2307/2708751

包毅。列宁与葛兰西意识形态理论比较及其启示 // 理论探索, 2012, 第1期.

葛兰西。狱中札记, 人民出版社。北京, 1983.

葛兰西。等实践哲学。重庆, 1990.

葛兰西。葛兰西文选。北京, 1992.

葛兰西。现代君主论。上海, 2006.

葛兰西。葛兰西文选。北京, 2008a.

葛兰西 。火与玫瑰。北京, 2008b.

葛兰西。狱中札记。郑州, 重庆, 2016.

虢美妮。论葛兰西的知识分子理论 // 云南社会科学, 2008, 第3期.

和磊。 葛兰西与文化研究。北京, 2011.

何萍。论阿尔都塞对葛兰西哲学的批评––为纪念葛兰西逝世75周年而作 // 学习与探索, 2012, 第10期.

胡爱玲。 意识形态领导权与知识分子。郑州, 2009.

康晓光, 刘诗林, 王瑾。阵地战:关于中华文化复兴的葛兰西式分析。北京, 2010.

李佃来。葛兰西与当代市民社会理论传统 // 学术月刊。2004, 第1期.

梁树发。葛兰西的实践哲学体系––种关于葛兰西的马克思主义观的新的观察视角 // 浙江学刊, 2004, 第5期.

隆巴尔多—拉第斯。 葛兰西的生平, 世界知识出版社。北京, 1957.

毛韵泽。葛兰西— 政治 家囚徒和理论家。北京, 1987.

潘西华。葛兰西和毛泽东有关党建思想的比较研究 // 毛泽东邓小平理论研究, 2009, 第3期.

潘西华。葛兰西文化领导权思想研究。北京, 2012.

潘西华。 在持续的 “同意” 中实现并巩固无产阶级政党文化领导权的 “有效性” ––葛兰西党建思想对信息化时代党群关系的启示 // 江西师范大学学报:哲学社会科学版, 2015, 第5期.

琼斯。 导读葛兰西。重庆, 2014.

单提平。葛兰西的市民社会思想及当代意义 // 山东大学学报(哲学社会科学版), 2010, 第3期.

孙民。政治哲学视阈中的 “意识形态领导权”——从葛兰西到拉克劳、墨菲。北京, 2012.

孙晶。 葛兰西的文化霸权理论及其质疑 // 马克思主义与现实, 2001, 第1期.

孙晶。葛兰西的文化领导权思想 // 马克思主义研究, 2002, 期3期, 页88–96.

孙宜晓。葛兰西历史主义思想研究。合肥, 2013.

田时纲。简论葛兰西的领导权理论 // 哲学研究, 2001, 第5期.

田时纲。“egemonia” 是 “领导权” 还是 “霸权” ——葛兰西政治理论的核心范畴 // 教学与研究, 2007, 第8期.

王风才。葛兰西国家概念的政治伦理学诠释 // 学习与探索, 2012, 第10期.

徐崇温。葛兰西的实践哲学与马克思的哲学世界观 // 中国社会科学, 1996, 第3期.

仰海峰。葛兰西论知识分子与霸权的建构 // 吉林大学社会科学学报, 2006, 第6期.

仰海峰。实践哲学与霸权––当代语境中葛兰西哲学。北京, 2009.

叶惠珍。葛兰西文化领导权思想及其话语路径研究。北京, 2016.

杨平。葛兰西的市民社会理论述评 // 西北师大学报:社会科学版, 2007, 第5期.

杨仁忠。葛兰西市民社会观念的文化转向及其理论意义 // 理论探讨, 2010, 第1期.

俞吾金。意识形态论。上海, 1993.

余一凡。葛兰西有机知识分子概念新探 // 理论月刊, 2016, 第2期.

展江。“霸权”、“领导权” 抑或其他?——葛兰西 hegemony 概念与汉译探讨 // 国际新闻界, 2011, 第11期.

周兴杰。其他题名信息 : 葛兰西与文化研究转向。北京, 2011.

REFERENCES

Dirlik A. (1983), “The Predicament of Marxist Revolutionary Consciousness: Mao Zedong, Antonio Gramsci, and the Reformulation of Marxist Revolutionary Theory”, Modern China, Vol. 5, No. 9, pp. 182–211. https://doi.org/10.1177/009770048300900202

Huang Heidi Yu (2015), “Gramsci and Cultural Hegemony in Post-Mao China”, Literature Compass, Vol. 12, No. 8, pp. 404–413. DOI: https://doi.org/10.1111/lic3.12241

Lin Yuezhou (2022), “Two Decades of Gramscian Scholarship in China: A Critical Retrospection”, International Gramsci Journal, Vol. 4, No. 4, pp. 296–319.

Liu Kang (1997), “Hegemony and Cultural Revolution”, New Literary History, Vol. 5, No. 28, pp. 69–86. DOI: http://dx.doi.org/10.1353/nlh.1997.0010

Liu Xin (2011), “Gramsci’s Presence in China”, Carte Italiane, Vol. 2, No. 7, pp. 69–80. https://doi.org/10.5070/C927011416

Todd N. (1974), “Ideological Superstructure in Gramsci and Mao Tse-Tung”, Journal of the History of Ideas, Vol. 35, No. 1, pp. 148–56. DOI: https://doi.org/10.2307/2708751

Bao Yi (2012), “Liening yu Gelanxi yishi xingtai lilun bijiao ji qi qishi”, Lilun tansuo, Issue 1, pp. 41–44. (In Chinese).

Gelanxi (1983), Yu zhong zhaji, Renmin chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Gelanxi (1990), Deng shijiàn zhexue, Chongqing chubanshe, Chongqing. (In Chinese).

Gelanxi (1992), Gelanxi wenxuan, Beijing. (In Chinese).

Gelanxi (2006), Xiandai junzhu lun, Shanghai renmin chubanshe, Shanghai. (In Chinese).

Gelanxi (2008a), Gelanxi wenxuan, Renmin chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Gelanxi (2008b), Huo yu meigui, Renmin chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Gelanxi (2016), Yu zhong zhaji, Henan daxue chubanshe, Chongqing chubanshe, Zhengzhou, Chongqing. (In Chinese).

Guo Meini (2008), “Lun Gelanxi de zhishi fenzi lilun”, Yunnan shehui kexue, Issue 3, pp. 45–48. (In Chinese).

He Lei (2011), Gelanxi yu wenhua yanjiu, Zhongguo shehui kexue chubanshe, Beijing. (In Chinese).

He Ping (2012), “Lun a’er du sai dui Gelanxi zhexue de piping––wei jinian Gelanxi shishi 75 zhounian er zuo”, Xuexi yu tansuo, Issue 10, pp. 8–15. (In Chinese).

Hu Ailing (2009), Yishi xingtai lingdao quan yu zhishi fenzi, Henan renmin chubanshe, Zhengzhou. (In Chinese).

Kang Xiaoguang, Liu Shilin, Wang Jin (2010), Zhendi zhan: Guanyu zhonghua wenhua fuxing de Gelanxi shi fenxi, Shehui kexue wenxian chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Li Dianlai (2004), “Gelanxi yu dangdai shimin shehui lilun chuantong”, Xueshu yuekan, Issue 1, pp. 51–59. (In Chinese).

Liang Shufa (2004), “Gelanxi de shijian zhexue tixi––zhong guanyu Gelanxi de makesi zhuyi guan de xin de guancha shijiao”, Zhejiang xuekan, Issue 5, pp. 5–12. (In Chinese).

Long ba’er duo—Ladisi (1957), Gelanxi de shengping, Shijie zhishi chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Mao Yunze (1987), Gelanxi—zhengzhi jia qiutu he lilunjia, Qiushi chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Pan Xihua (2009), “Gelanxi he Mao Zedong youguan dangjian sixiang de bijiao yanjiu”, Mao Zedong Deng Xiaoping lilun yanjiu, Issue 3, pp. 81–85. (In Chinese).

Pan Xihua (2012), Gelanxi wenhua lingdao quan sixiang yanjiu, Shehui kexue wenxian chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Pan Xihua (2015), “Zai chixu de ‘tongyi’ zhong shixian bing gonggu wuchan jieji zhengdang wenhua lingdao quan de ‘youxiao xing’––Gelanxi dangjian sixiang dui xinxi hua shidai dang qun guanxi de qishi”, Jiangxi shifan daxue xuebao: Zhexue shehui kexueban, Issue 5, pp. 10–14. (In Chinese).

Qiong Si (2014), Daodu Gelanxi, Chongqing daxue chubanshe, Chongqing. (In Chinese).

Dan Tiping (2010), “Gelanxi de shimin shehui sixiang ji dangdai yiyi”, Shandong daxue xuebao (zhexue shehui kexue ban), Issue 3, pp. 103–108. (In Chinese).

Sun Min (2012), Zhengzhi zhexue shi yu zhong de “yishi xingtai lingdao quan”——cong Gelanxi dao lakelao, Mo fei, Renmin chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Sun Jing (2001), “Gelanxi de wenhua baquan lilun ji qi zhiyi”, Makesi zhuyi yu xianshi, Issue 1, pp. 80–88. (In Chinese).

Sun Jing (2002), “Gelanxi de wenhua lingdao quan sixiang”, Makesi zhuyi yanjiu, Issue 3, pp. 88–96. (In Chinese).

Sun Yixiao (2013), Gelanxi lishi zhuyi sixiang yanjiu, Hefei gongye daxue chubanshe, Hefei. (In Chinese).

Tian Shigang (2001), “Jianlun Gelanxi de lingdao quan lilun”, Zhexue yanjiu, Issue 5, pp. 19–22. (In Chinese).

Tian Shigang (2007), “ ‘Gegemonia’ shi ‘lingdao quan’ haishi ‘baquan’——Gelanxi zhengzhi lilun de hexin fanchou”, Jiaoxue yu yanjiu, Issue 8, pp. 84–87. (In Chinese).

Wang Fengcai (2012), “Gelanxi guojia gainian de zhengzhi lunli xue quanshi”, Xuéxi yu tansuo, Issue 10, pp. 1–7. (In Chinese).

Xu Chongwen (1996), “Gelanxi de shijian zhexue yu makesi de zhexue shijieguan”, Zhongguo shehui kexue, Issue 3, pp. 126–139. (In Chinese).

Yang Haifeng (2006), “Gelanxi lun zhishi fenzi yu baquan de jiangou”, Jilin daxue shehui kexue xuebao, Issue 6, pp. 88–95. (In Chinese).

Yang haifeng (2009), Shijian zhexue yu baquan––dangdai yu jing zhong ge lanxi zhexue, Beijing daxue chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Ye Huizhen (2016), Gelanxi wenhua lingdao quan sixiang ji qi huayu lujing yanjiu, Shehui kexue wenxian chubanshe, Beijing. (In Chinese).

Yang Ping (2007), “Gelanxi de shimin shehui lilun shuping”, Xibei shida xuebao: Shehui kexue ban, Issue 5, pp. 23–27. (In Chinese).

Yang Renzhong (2010), “Gelanxi shimin shehui guannian de wenhua zhuanxiang ji qi lilun yiyi”, Lilun tantao, Issue 1, pp. 36–39. (In Chinese).

Yu Wujin (1993), Yishi xingtai lun, Shanghai renmin chubanshe, Shanghai. (In Chinese).

Yu Yifan (2016), “Gelanxi youji zhishi fenzi gainian xin tan”, Lilun yuekan, Issue 2, pp. 25–29. (In Chinese).

Zhan Jiang (2011), “ ‘Baquan’, ‘lingdao quan’ yihuo qita?——Gelanxi hegemony gainian yu han yi tantao”, Guoji xinwenjie, Issue 11, pp. 6–12. (In Chinese).

Zhou Xingjie (2011), Qita timing xinxi: Gelanxi yu wenhua yanjiu zhuanxiang, Zhongguo shehui kexue chubanshe, Beijing. (In Chinese).